DOĞANIN ENDÜSTRİ MİRASIYLA BULUŞTUĞU YER

Her kenti oluşturan doğal, kültürel, sosyal ve tarihsel öğeleri barındıran geçmiş ve bunun getirdiği birikim, o kente ilişkin mekânların, sosyal çevrenin ve kent kimliğinin oluşmasına katkı sağlamaktadır. Kente kimlik kazandıran, onu geçmiş ile bir arada tutan, kent belleğinin saklı kalmasına büyük katkı sağlayan en büyük parametrelerden birisi de mimari yapılardır. Bu anlamda konut bölgeleri dışında en önemli yapı birimlerini endüstri yapıları oluşturmaktadır.

Zonguldak, limanı ve taş kömürüyle ülkemizin sanayileşme serüveninde önemli bir rol üstlenmiş olan Batı Karadeniz’in önde gelen kentlerinden biridir. Geçmişte, günümüze nazaran daha yoğun bir sanayi kimliğine sahip Zonguldak birçok fabrika, lojman, okul gibi sanayi, kültürel ve sosyal tesisleri bünyesinde barındırmaktadır. Bu yapıların bir kısmı özel sektör, bir kısmı ise kamu eliyle oluşturulmuştur. Son yıllardaki ekonomik gelişmeler ve bazı yapıların işlevlerinin tamamlanmasıyla üretim sahaları ve fabrikaların bir kısmı kapatılmıştır. Söz konusu yapılar bir dönemi yansıtan ve Türkiye’nin sanayileşme adımlarının atıldığı değerli endüstriyel miras ögeleridir. Atıl vaziyette olan veya farklı amaçlarla kullanılan turizme açılabilecek nitelikteki maden ocaklarının maden deneyimi yaşamak isteyen turistlere uygun hale getirilerek gezme imkanı sağlanması oldukça önemli ve eşsiz bir turizm deneyimi sunacaktır. Bunun yanı sıra turizme açılacak maden ocaklarında çeşitli aktiviteler ile farklı deneyimler de sunulabilir.

Zonguldak’ta, şehrin var oluş nedeni olan kömür ve buna bağlı gelişen sanayiye ilişkin kentsel hafıza gün geçtikçe kaybolmaktadır. Fiziksel ve sosyolojik oluşumda ciddi etkileri olan fabrikalar, maden ocakları ve sosyal tesisler işlevlerini yitirdiğinden terkedilmiş durumdadır. Kentsel hafızayı güçlendirmek, kentin mimari kültürünü korumak ve endüstri mirasını turizme kazandırmak için son yıllarda önemli atılımlar yapılmaktadır. Endüstri mirasına ait değerler doğayla bütünleşmiş bir biçimde ilin çeşitli bölgelerinde yer almaktadır. Endüstri mirasının içinde yer aldığı doğal çevre ile kurduğu ilişkinin okunabilmesi, turizme kazandırılması açısından önem arz etmektedir.

Farklı turizm arayışında olan turistlerin doğayı keşfederken geçmişin izlerini taşıyan bu yapıları da deneyimleyebilme imkanı vardır. Yapılar ile bağlantılı gezi yolları, bölgedeki ağaç dokusunun ve bu doku ile ilgili peyzajın etkin biçimde izlenebilmesine de olanak vermektedir.